W buku nadzieja. Buczyna w rezerwatach przyrody województwa śląskiego

Buki mają wielkie oczy. Intrygują w deszczu, w śnieżnej zawiei, we mgle, o zachodzie słońca i o świcie. Wystawa fotografii Janusza Wojcieszaka W buku nadzieja… to kwintesencja projektu realizowanego w latach 2010–2015, który w ujmujący sposób prezentuje buczynę w rezerwatach przyrody województwa śląskiego.

Smukłe buki, o gładkiej, srebrzystej korze, wiosną urzekają jasnozielonym sklepieniem listowia. Jesienią ich karbowane liście złocą się dostojnie, a gdy zima maluje na szybach geometryczne kształty, również ich pnie, oblepione śniegiem, przybierają zadziwiająco malownicze formy.

W województwie śląskim występują różnorodne typy i odmiany buczyny: kwaśna buczyna niżowa, kwaśna buczyna górska, żyzna buczyna karpacka, żyzna buczyna sudecka oraz buczyna storczykowa. Być może wielu nie dostrzeże między nimi różnic, ale baczny obserwator rozpozna rozmaitość run, podłoży, feerię barw i kształtów roślin specyficznych dla danego środowiska. Autorowi zdjęć jednak bardziej niż o faktograficzne przedstawienie wyglądu poszczególnych odmian buczyny chodzi o zaprezentowanie jej bogactwa i niezwykłości. 

Buki, sadzone na terenach zdegradowanych, mogą dziś przywrócić równowagę i wyeliminować monokulturę w lasach. Buczyna występowała niegdyś licznie w lasach mieszanych, dziś obecna jest jedynie w niektórych rezerwatach (w województwie śląskim w 24). Drzewostany bukowe zajmują niewiele ponad 1% obszaru kraju, co jest wynikiem zamieniania żyznych leśnych gleb na grunty rolne, a także wycinania lasów bukowych i uprawiania na ich miejscu drzewostanów sosny. „W buku nadzieja” głoszą więc Lasy Państwowe na informacyjnych tablicach.

Janusz Wojcieszak fotografuje od 1965 roku, tworząc pejzaże, uwieczniając przyrodę i architekturę. Należy do Związku Polskich Artystów Fotografików, do Okręgu Śląskiego Związku Polskich Fotografów Przyrody, posiada ponadto tytuł artysty Międzynarodowego Stowarzyszenia Sztuki Fotograficznej (AFIAP). Jest laureatem wielu konkursów fotograficznych, m.in. zdobywcą I miejsca w konkursach: Pejzaż Polski (Kętrzyn 2011), Z dala od zgiełku... Beskidy w obiektywie (Sucha Beskidzka 2011), XXIII Ogólnopolskiego Biennale Fotografii Zabytki w krajobrazie (Zamość 2012). Otrzymał brązowy medal w konkursie Epson International Pano Awards (Australia 2012), nagrodę Diploma from Salon w konkursie Pokrova Vernissage (Ukraina 2013), jak również zloty i brązowy medal CAPA w konkursie Toronto International Salon of Photography (Kanada 2013).

W latach 2011–2014 w wielu polskich miastach prezentowana była wystawa górskiej fotografii krajobrazowej poświęconej włoskim Dolomitom, której Janusz Wojcieszak był współautorem. Jego prace można było zobaczyć także w Muzeum Historii Katowic na ekspozycji fotografii industrialnej Miejsca obok nas (2014). Autor uczestniczył w wielu wystawach zbiorowych, m.in. Natura 2000 w Województwie Śląskim (2014), Oczami Śląskich Fotografów – II edycja (2014), Digigraphie by Epson – nowy wymiar w sztuce kolekcjonerskiej (marzec 2015).

Wernisaż: 7 października (środa), godz. 17.30
Czas trwania wystawy: 7 października–31 grudnia 2015
Organizator: Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, Okręg Śląski Związku Polskich Fotografów Przyrody
Miejsce: Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, gmach przy pl. Jana III Sobieskiego 2
Komisarz: Roland Dobosz